Planowanie posiłków – 10 wskazówek

Gotowanie dla rodziny to nie kończąca się opowieść. Każdego dnia nasz dom jest pełen głodnych osób, które trzeba nakarmić. Najlepiej, żeby posiłki były nie tylko smaczne, ale i zdrowe. Dla mnie bardzo ważne jest to, aby jedzenie było pełne wartości odżywczych, aby dawało nam energię i wspierało prawidłowe funkcjonowanie naszych organizmów.

Jak planować posiłki, by oszczędzać czas i pieniądze oraz dawać naszym bliskim to, co dobre? Ciągle wypracowuję system planowania, który byłby najbardziej odpowiedni dla naszej rodziny. Chcę Ci podrzucić kilka wskazówek na ten temat, byś mogła lepiej zorganizować siebie w kuchni.

Jak planować posiłki?

1. Zdecyduj, jaki jest Twój cel związany z posiłkami

Co chcesz osiągnąć, planując Wasze posiłki? Jak dużo czasu możesz poświęcić na gotowanie? Co dla Ciebie jest priorytetem w kwestii jedzenia – czas, pieniądze, zdrowe odżywianie? Lubisz w ogóle gotować, sprawdzać nowe przepisy, czy wolisz mieć stały repertuar potraw? Na jakim etapie życia jesteś – czy masz malutkie dzieci, a może dzieci już poszły na studia i masz nieco więcej czasu na kuchenne eksperymenty?

Ja uwielbiam gotować, próbować nowe składniki i potrawy. Rzadko wracam do sprawdzonych przepisów – coś musi nam wyjątkowo smakować lub być bardzo proste w wykonaniu. Dlatego często szukam nowości w internecie i sporo czasu poświęcam na gotowanie. Bardzo ważne jest dla mnie też to, aby jedzenie było różnorodne i zdrowe. Myślę, że w naszej rodzinie kuchnia odgrywa ważną rolę.

Inaczej jednak może być u Ciebie i nie ma w tym nic złego. Może Twój mąż bardzo dużo pracuje i nie macie czasu na długie siedzenie w kuchni. Może wcale nie cieszy Cię gotowanie, a może masz bardzo ograniczony budżet i nie możesz pozwolić sobie na żadne wyszukane dania. Przyjrzyj się swojej sytuacji rodzinnej i zdecyduj, ile czasu chcesz poświęcić na gotowanie i jak często będziesz próbować nowych rzeczy. Bądź sobą w kuchni i nie podejmuj się wyzwań, które Cię przerosną.

Warto też pamiętać, że każda rodzina ma i będzie miała tygodnie, w których wszelkie plany i tak pójdą w odstawkę. Kiedy zdarzy się Wam tydzień totalnie zakręcony, w którym nie ma czasu na nic, nawet szybka kanapka na obiad będzie w porządku. Wtedy na niewiele Ci się przyda wiedza na temat: jak planować posiłki.

Najważniejsze jest to, abyście znaleźli czas na wspólne bycie przy stole. Jedzenie nie tylko odżywia nasze ciała, ale również jest wspaniałą okazją do spotkania, rozmowy i spędzenia czasu ze sobą. Jeśli to możliwe, jedzcie wspólnie jakiś posiłek kilka razy w tygodniu.

2. Raz w tygodniu poświęć czas na planowanie

Jeśli nie chcesz codziennie w panice zastanawiać się, co zrobić na obiad, musisz spędzić nieco czasu na planowaniu.

Ja najchętniej planuję na kartce papieru. Mam duży zeszyt z różnymi zakładkami, w którym zapisuję i planuję wszystkie aktualne wydarzenia w moim życiu (mam w nim notatki z kursów online, planowanie posiłków, zapiski związane z blogiem itp.).

U mnie sprawdza się zaplanowanie trzech posiłków dziennie – śniadanie, obiad i kolacja. Robię rozpiskę mniej więcej na tydzień, zostawiając niektóre posiłki w danym tygodniu bez pomysłu. Robię tak dlatego, że zawsze zostają jakieś resztki albo wyskakuje coś niespodziewanego w naszym dniu.

Na tydzień wystarczy ok. 5 zaplanowanych obiadów – zwykle w dwóch przypadkach jesteśmy poza domem lub dzieje się jeszcze coś innego. Planuję wszystkie główne posiłki, bo dzięki temu jemy różnorodnie, z wykorzystaniem mnóstwa różnych składników.

Oczywiście u Ciebie może wystarczyć zaplanowanie obiadów na kilka dni, a śniadania i kolacje będą robione na bieżąco. Najlepiej jednak wygospodaruj ok. 30 minut w danym tygodniu na planowanie – to oszczędzi Ci mnóstwo czasu w ciągu całego tygodnia.

3. Znajdź odpowiadający Wam system planowania

Jak planować posiłki na tydzień? Ja wpisuję najpierw w poszczególne dni hasła typu: zupa, makaron, ryż, ziemniaki. Później szukam przepisów z tymi składnikami. Dzięki temu każdego dnia jemy coś innego na obiad. Przyglądam się też całemu tygodniowi pod kątem warzyw – mamy jeść ich dużo i różnorodnie.

System może być różny. Jeśli lubisz eksperymentować, możesz wprowadzić tradycję, że w poniedziałek jecie coś z kuchni włoskiej, wtorek – azjatyckiej itd. Możesz też zdecydować, że np. w każdy poniedziałek jecie zupę (u nas nieomal w każdy piątek jest smażona ryba, więc tego nie muszę planować). A może masz niewiele czasu, a więcej pieniędzy i podejmiesz decyzję, że jeden obiad w tygodniu jecie „na mieście”.

4. Rób duże zakupy na cały tydzień

Jeśli decydujesz się na planowanie tygodniowe, duże zakupy są naturalną konsekwencją.

Kiedy robię rozpiskę jedzenia na kilka dni, przy nazwie potrawy zapisuję sobie, z jakiej strony internetowej jest przepis i od razu przygotowuję listę zakupów. Znajduję np. przepis na kurczaka z warzywami, decyduję się na ugotowanie go i od razu zapisuję jego nazwę i składniki, których nie mam w lodówce.

Listę robię w bezpłatnej aplikacji Listonic. Aplikacja sama grupuje produkty według kategorii (nabiał, warzywa i owoce, mięso itd.), mogę w niej przejrzeć aktualne gazetki promocyjne z kilku marketów, a w sklepie odhaczam kupione produkty i znikają mi z listy.

5. Zaprzyjaźnij się z zamrażarką

W Ameryce popularny jest typ gotowania zwany freezer cooking – czyli gotowanie zamrażarnikowe (wiem, że nie ma takiego słowa). Można go rozumieć w różny sposób, ale chodzi o to, że przygotowuje się jedzenie, które można dłuższy czas przechować w zamrażarce. Jedni mrożą surowe, wymieszane ze sobą składniki, inni półprodukty, gotowe do wymieszania po rozmrożeniu, jeszcze inni całe gotowe już dania.

U mnie najlepiej sprawdza się mrożenie gotowych posiłków. Jeśli tylko wiem, że dana potrawa nadaje się do dłuższego przechowania, robię podwójną porcję. Dotyczy to np. wywaru z warzyw czy rosołu (dzięki temu mam gotową bazę do zupy), pulpetów, kotletów, gulaszu, zupy itd. Zazwyczaj mam w zamrażarce jakieś danie, które mogę wyciągnąć w dniu, w którym nie mam czasu na gotowanie.

6. Stwórz bazę Waszych ulubionych przepisów

Jak już pisałam, bardzo często gotuję nowe dla nas potrawy. Mamy jednak kilka sprawdzonych, dobrych przepisów, które są proste i szybkie w przygotowaniu. Wszyscy lubimy spaghetti carbonara czy penne all’arrabbiata, często wracamy do zupy z selera naciowego, pulpetów czy sałatki greckiej.

Zapytaj swoich domowników, jakie dania najbardziej lubią jeść. Tak naprawdę wystarczy Ci 30 przepisów, które możesz rotować i na pewno nie będziecie się nudzić! Wcale nie musisz szukać wciąż czegoś nowego, jeśli wszyscy jesteście zadowoleni z tego, co już macie sprawdzone. Możesz wtedy zapełnić zamrażarkę Waszym ulubionym jedzeniem. Może zdecydujesz się tylko na jeden nowy przepis w tygodniu?

Jeśli chcesz skupić się na potrawach, które już znacie, zajrzyj na Ala’Antkowe BLW – Jak szybko zaplanować posiłki na cały tydzień?

7. Stwórz listę potraw bardzo szybkich w przygotowaniu

W szczególnie szalonych dniach decyduję się np. na pesto ze słoika czy szybkie grzanki. I to też jest w porządku. Dobrze jest mieć kilka pomysłów na ekspresowe dania – na pewno często Ci się przydadzą.

8. Przygotuj półprodukty wcześniej

To jest coś, nad czym chcę jeszcze popracować. Chodzi o wygospodarowanie pewnej ilości czasu na przygotowanie rzeczy, które mogą stać w lodówce kilka dni, np.:

• ugotować dużą ilość jajek na twardo,
• pokroić niektóre warzywa i trzymać je w plastikowych pojemnikach,
• przyrządzić dużą ilość mięsa, które można zamrozić w małych porcjach i używać do różnych potraw.

9. Zaangażuj swoje dzieci

Daj im zadania dostosowane do ich wieku. Na początku może to oznaczać, że musisz przeznaczyć nieco więcej czasu na gotowanie. Może uda Ci się włączyć je w gotowanie przynajmniej raz w tygodniu? Ucz je kroić, obierać, odmierzać składniki… Stopniowo będą pomagały Ci coraz więcej.

10. Zmieniaj jedną rzecz w danym czasie

Wybierz jedną wskazówkę, która jest dla Ciebie w tym momencie najważniejsza i wprowadź ją w życie. Zmieniaj swoje przyzwyczajenia małymi kroczkami, nie rzucaj się od razu na głęboką wodę.

Pamiętaj: potrzebujesz wiedzieć, jak planować posiłki po to, by nakarmić rodzinę dobrym, zdrowym jedzeniem i po to, by wygospodarować czas na wspólne ich spożywanie. Jeśli coś Wam nie będzie pasowało w planowaniu, możesz to w każdej chwili zmienić.